राष्ट्रपति चुरे समिति विघटनको तयारी, कांग्रेसका नेताहरुको आपत्ती

सरकारले ‘राष्ट्रपति चुरे तराई मधेस संरक्षण विकास समिति’ खारेजी प्रकृया अगाडि बढाएको छ । समितिबाट चुरे संरक्षणमा भएको काम भन्दा वेतिथि अचाक्ली भएको भन्दै खारेजी प्रकृया अगाडि बढाइएको बन मन्त्रालय स्रोतले जानकारी भएको छ ।
खारेजी प्रकृयाप्रति नेपाली कांग्रेसका केही नेताहरुले आपत्ती जनाएका छन् ।
चुरे प्रेमी भनेर चिनिने पहिलो राष्ट्रपति डा.रामवरण यादवको विशेष पहलमासुशील कोइराला प्रधानमन्त्री र महेश आचार्य वन तथा वातावरण मन्त्रीे भएको बेला २०७१ असार २ गते उक्त संस्था स्थापना गरिएको थियो । अहिले बन मन्त्री रहेका कांग्रेस केन्द्रिय सदस्य ऐनबहादुर शाही ठकुरीले खारेज प्रक्रिया अघि बढाएकोमा कांग्रेस भित्रबाट विरोध भएको हो । खासगरि पूर्व राष्ट्रपति डा.यादवसहित तत्कालिन बनमन्त्री आचार्य लगायतका नेताहरुले संस्थाभित्रको वेथिति हटाएर र चुरे संरक्षणको लागि प्रभावकारीरुपमा काम गर्नु पर्नेमा संस्था नै विघटन गर्नु गलत हुने भन्दै उनीहरुले मन्त्री शाहीसंग आपत्ती जनाएको बन मन्त्रालय स्रोतले जानकारी दिएको छ ।
विघटनको प्रकृया अगाडि बढाउनु अघि मन्त्री शाहीले मन्त्रालयका प्रशासन महाशाखा प्रमुख भूपाल बराल संयोजकत्वमा अन्य सहसचिवहरु मेघनाथ काफ्ले, डा.महेश्वर ढकाल, बद्रीराज ढुंगाना, तत्कालीन सहसचिव डा. सिन्धु ढुङ्गाना रहेको अध्ययन समिति गठन गर्नु भएको थियो । त्यही समितिको सुझावअनुसार खारेजी प्रकृया अगाडि बढाइएको हो ।
समिति खारेज गर्न प्रधानमन्त्री केपी ओलीसमेत सहमत भैसकेको मन्त्रालयका अधिकारीहरुले जानकारी दिएका छन् ।
स्मरणरहोस् समितिले अहिलेसम्म अहिलेसम्म करिब १७ अर्ब रुपैयाँ खर्च गरिसकेको छ । तर, काम भने प्रभावकारीरुपमा देखिएको छैन । समितिले भने थोरै रकमले चुरे संरक्षणका क्षेत्रमा धेरै काम भइरहेको बताउंदै आएको छ । उजाड चुरे हराभरा हुँदै गएको र पानीको स्रोत संरक्षणदेखि नदी प्रणालीमा पनि सुधार आएको, भौतिक पूर्वाधार विनाशको क्रम रोकिएको र तराई–मधेसमा सामाजिक अपराधका घटनाहरू पनि घटेको दावी गर्दै आएको छ । पूर्व अर्थ सचिव रामेश्वर खनाल पहिलो अध्यक्ष रहेको समितिमा अहिले डा. किरण पौडेल अध्यक्ष छन् ।
अहिले समितिमा १२४ जना कर्मचारीको दरबन्दी छ । तर सबैको पदपूर्ति गरिएको छैन । केन्द्रीय कार्यालय खुमलटार तथा उपत्यका बाहिर पाँच वटा सेक्टरल कार्यालयहरू छन् ।
चुरे सृंखला करिब चार करोड वर्ष पहिले हिमालयको उत्पत्तिको क्रममा नदीजन्य पदार्थहरू थुप्रिएर बनेको सबैभन्दा कान्छो पहाड मानिन्छ । हिमालय क्षेत्रमा भएका नदीहरु राम्ररी नखाँदिएको खुकुलो पत्रे चट्टान भएको चुरे क्षेत्र हुँदै तराईतर्फ बग्ने हुँदा प्राकृतिक रूपले यो क्षेत्र अत्यन्त संवेदनशील मानिन्छ । पश्चिममा पाकिस्तानको इन्डस नदी देखि पूर्वमा भारतको ब्रम्हपुत्र नदी सम्म फैलिएको चुरे नेपालमा इलामदेखि पश्चिम कञ्चनपुरसम्म ३७ वटा जिल्लाहरूमा फैलिएको छ । कुल भूभागको १२.७८ प्रतिशत चुरे क्षेत्रमा पर्दछ ।